Πενήντα χρόνια από τη διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη, το Κίνημα που είχε ως αποστολή να αλλάξει την Ελλάδα έγινε συνώνυμο της πλήξης. Σε έναν κόσμο που αλλάζει πολύ πιο γρήγορα από ότι μισό αιώνα πριν, δεν έχει έναν ηγέτη να ψελλίσει μια κουβέντα για Αλλαγή. Σαν κάτι να το κρατάει πίσω, σαν να το πνίγει ο δικός του μηχανισμός.
Σε αυτή τη συμβολική χρονική περίοδο διεξάγονται οι πιο αδιάφορες εκλογές στην ιστορία του ΠΑΣΟΚ. Εάν όμως αυτή τη φορά δεν επιβληθεί ο κομματικός μηχανισμός και αφεθούν τα μέλη να ψηφίσουν ελεύθερα, από το εκλογικό αποτέλεσμα του Οκτωβρίου θα μπορούσαν να διαμορφωθούν οι συνθήκες για την προοδευτική διακυβέρνηση της χώρας.
Το ελάχιστο που έχουν να κάνουν όλες και όλοι οι υποψήφιοι είναι να απαντήσουν τουλάχιστον σε τρία ερωτήματα. Απλά και συγκεκριμένα. Με αυτό το αλαλούμ που επικρατεί στον Σύριζα, οι υποχρεώσεις όλων πολλαπλασιάζονται. Όχι άλλες γενικότητες, όχι άλλες θεωρίες, όχι άλλα μνημόσυνα. Η στρατηγική της τελευταίας τριετίας απέτυχε παταγωδώς. Όποιος αποφύγει να έχει ξεκάθαρες θέσεις τουλάχιστον σε αυτά τα τρία θέματα κινδυνεύει να γίνει – με δική του ευθύνη – ο τελευταίος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ. Συνεπώς, ο ειδικός εκκαθαριστής ενός χρέους μισού δισεκατομμυρίου ευρώ.
Πως θα σωθεί η μεσαία τάξη;
Το σημαντικότερο ζήτημα, για το οποίο οφείλει να έχει ξεκάθαρο σχέδιο κάθε υποψήφιος πρόεδρος είναι ο κίνδυνος εξαφάνισης της μεσαίας τάξης. Αυτό, άλλωστε, πρέπει να επιβάλλει ως διακύβευμα η προοδευτική παράταξη στις επόμενες εκλογές. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, η προεκλογική υπόσχεση της ισχυρής ανάπτυξης αντικαταστάθηκε από την κυβέρνηση με την πολιτική της ακρίβειας. Σε συνεργασία με τα καρτέλ και τα ολιγοπώλια, η κυβέρνηση άφησε τις τιμές να εκτοξευτούν για να αυξηθούν τα έσοδα του κράτους και να κρυφτεί – μέσω του ΑΕΠ – η δραματική αύξηση του χρέους. Η αντίδραση του ΠΑΣΟΚ στις πολιτικές που εφαρμόζονται, εδώ και δεκαετίες, στις χώρες της Λατινικής Αμερικής μετά την έξοδο του ΔΝΤ από κάθε χώρα ήταν ανύπαρκτη. Σαν κάποιοι να μην το άφηναν να μιλήσει. Το διαθέσιμο εισόδημα της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού εξανεμίσθηκε. Η μεσαία τάξη εξαναγκάζεται τώρα να πουλήσει και τα τελευταία ασημικά της, την ακίνητη περιουσία της. Η βίαιη αναδιανομή της περιουσίας του ελληνικού λαού συντελείται χωρίς αντιστάσεις. Απέναντι στο μεγάλο ξεπούλημα και την εξαφάνιση της μεσαίας τάξης, το ΠΑΣΟΚ παραμένει ακόμα άφωνο. Από αυτή την απάντηση θα φανεί εάν κάποια ή κάποιος έχει τη στόφα να γίνει αρχηγός.
Τι θα γίνει με το χρέος του ΠΑΣΟΚ;
«Η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τίμια, πρέπει και να φαίνεται τίμια». Η διάσημη φράση του Ιούλιου Καίσαρα έχει άμεση εφαρμογή στη σημερινή εικόνα του ΠΑΣΟΚ. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας τετραετίας, λόγω αδράνειας, το χρέος το κόμματος αυξήθηκε περισσότερο από την περίοδο του Ανδρέα, του Σημίτη και του Γιώργου Παπανδρέου μαζί – σε 37 ολόκληρα χρόνια.
Με αυτά τα δεδομένα, η ανεξαρτησία του Κινήματος έχει υποθηκευτεί. Με μισό δις ευρώ χρέος δεν μπορεί να πάει πουθενά. Δεν έχει πρόσωπο για να κάνει οτιδήποτε. Πως να ασκήσει αξιόπιστη αντιπολίτευση; Πως να τα βάλει με τα ολιγοπώλια και τα καρτέλ; Η εντύπωση που δημιουργείται στην κοινωνία είναι ότι κάποιοι κρατάνε το κόμμα διασωληνωμένο στην εντατική, προκειμένου να κάνει εξυπηρετήσεις.
Όπως είχε προβλέψει ο Ανδρέας Παπανδρέου, «είτε το έθνος θα αφανίσει το χρέος, είτε το χρέος θα αφανίσει το έθνος». Σε άμεση αντιστοιχία, εάν δεν λύσει το θέμα με το χρέος, το ΠΑΣΟΚ κινδυνεύει να αφανιστεί.
Πως θα κερδίσει τις επόμενες εκλογές;
Δεδομένου ότι δεν έχει βρεθεί ακόμα στο χώρο του ΠΑΣΟΚ αυτή ή αυτός που μπορεί να κοιτάξει στα μάτια και να κερδίσει τον Κυριάκο, το ερώτημα που οφείλουν να απαντήσουν όλες και όλοι οι υποψήφιοι είναι το πως θα κερδίσουν τις επόμενες εκλογές.
Προφανώς, δεν έχει πια κανένα νόημα να βρεθεί ποια ή ποιος μπορεί να κερδίσει τον Σύριζα ή τον Κασσελάκη. Αυτή η στρατηγική δοκιμάσθηκε και απέτυχε, παταγωδώς. Άλλωστε, με όλα όσα συμβαίνουν στον Σύριζα είναι αυτονόητο ότι ο επόμενος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ θα ηγείται του δεύτερου κόμματος, αμέσως μετά την εκλογή του. Το μοναδικό ζητούμενο είναι ποια ή ποιος μπορεί να ανατρέψει την πολιτική κυριαρχία της ΝΔ. Λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη ότι εάν επαναλάβει τις αόριστες υποσχέσεις με τις οποίες κέρδισε ο Κασσελάκης, χωρίς να εξηγεί πως θα κερδίσει τις επόμενες εθνικές εκλογές, κινδυνεύει να ξεφτιλιστεί.
Συνεπώς, το ζητούμενο είναι με ποιον τρόπο έχει σχεδιάσει να πετύχει τον στόχο του ο κάθε υποψήφιος. Θα προσεγγίσει τους Δημοκράτες του Ανδρέα Λοβέρδου; Θα συνεργαστεί με τον Σύριζα, τον Κασσελάκη ή τον επόμενο αρχηγό του Σύριζα; Τι θα κάνει με τη Νέα Αριστερά; Τι θα κάνει με το πράσινο κίνημα και τον Κόσμο του Πέτρου Κόκκαλη; Με ποια στρατηγική θα συγκροτηθεί η μεγάλη προοδευτική πλειοψηφία;
Το κυριότερο, όμως, από όλα είναι ένα. Ποια ή ποιον θα προτείνει ως υποψήφια/ο Πρωθυπουργό; Χωρίς υπεκφυγές. Με όνομα και επώνυμο. Αλλιώς, ανώνυμα, κανείς δεν μπορεί να κερδίσει εκλογές.
